Maleisisch Borneo

Borneo is een enorm groot eiland dat tussen het schiereiland Maleisie en de noordelijke eilanden van Indonesie in ligt. Een groot deel van het schitterende eiland behoort tot Maleisisch grondgebied. Borneo is het derde grootste eiland ter wereld. Drie landen hebben grondgebied op Borneo; Maleisie, Indonesie (het Indonesische deel van Borneo heet Kalimantan) en het oliestaatje Brunei. Een 4e land dat al jaren aanspraak maakt op het meest noordelijke deel van Borneo is de Filippijnen. In totaal wonen er meer dan 18 miljoen mensen op het enorme eiland, waarvan er ongeveer 5 miljoen Maleisisch zijn. Hoewel Maleisie maar 26% van Borneo bezit, zijn de twee Maleisische staten Sabah en Sarawak de twee grootste deelstaten van heel Maleisie.

Het andere Maleisie

De naam Borneo heeft voor velen een exotische klank en doet altijd nog denken aan avontuur en mysteries van vroegere tijden. Borneo is vooral in trek bij de avontuurlijke toerist, eco-bewuste reizigers en liefhebbers dan de duiksport. Er zijn diverse prachtige eilanden, waar je naast snorkelen en duiken vooral ook heerlijk kunt relaxen (en zonnen). Het klimaat op Borneo is tropisch met het hele jaar door temperaturen tussen 28 en 32 graden. Tussen oktober en februari heb je er soms met wat meer neerslag te maken, maar over het algemeen is het een vochtige regio waar het dagelijks wel (flink) kan regenen. Desondanks is Borneo een schitterende bestemming die het hele jaar door prima te bezoeken is. Er zijn maar weinig attracties waarbij je echt rekening moet houden met de tijd van het jaar. De grootste steden op het Maleisische deel van Borneo zijn Kuching, Kota Kinabalu, Sandakan, Sibu, Tawau en Miri. Er gaan dagelijks tientallen vluchten naar diverse bestemmingen binnen Maleisisch Borneo.

Vaccincaties

Reizigers die Borneo bezoeken moeten zich vooraf goed laten informeren rond de aanbevolen (en verplichte) vaccinaties. Verder moet je overwegen een Malariakuur te volgen. Bezoek je huisarts of de plaatselijke GGD voor meer informatie en voor een gedegen advies. Verder dien je altijd DEET mee te brengen voor extra bescherming tegen muggenbeten.

Enorme biodiversiteit

De bossen van Borneo bevatten zeer veel plantsoorten en diersoorten. Doordat er jaarlijks meer dan 2500 mm regen valt, is de diversiteit aan flora zeer groot. Eén hectare primair laaglandregenwoud in Borneo kan wel 300 soorten bomen bevatten, terwijl heel Engeland maar 25 soorten bevat. Borneo kent 15.000 plantensoorten, en waarschijnlijk ook vele onontdekte plantensoorten. De laaglanden worden gedomineerd door de dipterocarp bomen, een familie bomen bestaande uit honderden soorten. Deze bomen zijn ook zeer gewild voor hun hardhout. De dipterocarp bomen zijn de grootste regenwoud bomen ter wereld. Sommigen kunnen wel 90 meter worden.

Wat betreft diersoorten hebben op Borneo onder andere de Borneodwergolifant (Borneo Pygmy Elephant), de Sumatraanse neushoorn, de clouded leopard cat (nevelluipaard) en de orang-oetan hier hun leefgebied. Speciaal voor de orang-oetan reizen jaarlijks veel toeristen naar Borneo; ze willen allemaal een glimp opvangen van dit prachtige dier. Ga je niet diep(er) de jungle in, dan kun je altijd een van de vele orang-oetan sanctuaries bezoeken. Verder heb je nog prachtige vogelsoorten, veel vlindersoorten en diverse andere soorten.

Paradijs voor liefhebbers van het dierenrijk

Borneo heeft een ongelofelijk aantal zeldzame diersoorten. Veel reizigers gaan naar Borneo om een glimp op te vangen van zeldzame dieren zoals de orang-oetan, de neus aap, Borneo Savanneolifanten, de moeilijk te vinden nevelpanter en nog meer interessante schepsels. Borneo heeft ook verschillende zeldzame vogelsoorten, zoals de Neushoornvogels, IJsvogels en nog veel meer.

Orang-Oetans; de trots van Borneo

Vooral de orang-oetans trekken veel toeristen aan naar Borneo; ze willen allemaal een glimp opvangen van deze majestueuze koning van het oerwoud. Voor degenen die niet het geluk hebben een orang-oetan in het wild te kunnen zien (omdat je daarvoor diep het oerwoud van de nationale parken van Borneo in moet trekken) kun je ze ook zien in een van de vele reservaten (orang-oetan opvangplaatsen of herintegratie centra).

De drie meest populaire reservaten zijn Sepilok (dichtbij Sandakan in Sabah), Semonggoh orang-oetan rehabilitatiecentrum en de Matang Wildlife Center (beiden bij Kuching in Sarawak).

Toen wij de Kinabatangan rivier bezochten, zagen we een moeder orang-oetan met haar jong in de bomen. Dit was werkelijk een verbazingwekkende ervaring aangezien het zeldzaam is dat je een orang-oetan in het wild ziet in Borneo. Jammer genoeg vernielt overmatige boskap de natuurlijke leefomgeving van de orang-oetan en hierdoor worden ze met uitsterven bedreigd.

Nationale parken en andere natuurgebieden

Je hebt een grote hoeveelheid prachtige nationale parken op het eiland. Daarnaast heb je nog diverse natuurgebieden die ook zeker een bezoek waard zijn. Er zijn diverse toffe activeiten te doen op Borneo. Zo kun je de 4095,2 meter hoge berg Mount Kinabalu beklimmen, je kunt prachtige rivercruises doen op de Kinabatangan rivier (vlakbij Sukau). Je kunt op diverse locaties op Borneo perfect raften.

Oogverblindende eilanden

Borneo wordt omringd door diverse oogverblindende eilanden. Vooral rond Sabah vind je enkele van de mooiste eilanden van Maleisie. Degenen die graag snorkelen of duiken moeten zeker een van de eilanden rond Semporna bezoeken in de meest oosterse delen van Sabah. Eilanden zijn doorgaans klein met één of meer resorts. Accommodatie is niet goedkoop maar je houdt er wel fijne herinneringen voor de rest van je leven aan over.

Schitterende duikcondities

De onderwereld bij de diverse prachtige eilanden rond Borneo staan bekend om de fantastische duikcondities. Je kunt er dan ook schitterend duiken en snorkelen. Een aantal duikbestemmingen komen voor in de lijst met mooiste duikspots ter wereld. Het atol Sipadan is volgens velen één van de allermooiste duikspots ter wereld.

Rondreizen

Er zijn vele kleine reisorganisaties die fraaie rondreizen op Borneo aanbieden. Gewoonlijk bestaat een tour uit een aparte attractie die je voor minstens twee tot vier dagen bezighoudt. Je kunt ervoor kiezen om een tour te maken en dan terug te komen naar het schiereiland voor de rest van je rondreis; of je kunt verschillende tours op Borneo combineren.

Wij hebben een keer een rondreis van een week door Sabah gedaan met een gids (die zijn eigen Toyota Landcruiser 4x4 had) wat absoluut fantastisch was; dit was allemaal van te voren geregeld door een reisagent voor een zeer schappelijke prijs. Al is het niet strikt noodzakelijk om een tour van te voren te boeken, het is wel verstandig om te bedenken dat sommige tours beperkt kunnen zijn tot een maximaal aantal personen. Andere tours kunnen alleen in de juiste tijd van het jaar plaatsvinden. In sommige gevallen heb je een vergunning nodig (vergunningen worden vaak gebruikt om het aantal bezoekers in bepaalde gedeelten van Maleisie te beperken); waardoor je wel gedwongen wordt om van te voren te boeken.

Accommodatie

Borneo is een geweldige plaats om te verblijven tijdens je bezoek aan Maleisie. Beide staten Sabah en Sarawak hebben toeristen veel te bieden. In elke grotere stad vind je talrijke luxueuze hotels en resorts (en ook meer dan genoeg eenvoudige guesthouses en logeeradressen. Dit geldt voor Kuching, Kota Kinabalu, Sandakan, Tawau en Miri.

Borneo wordt omringd door vele exclusieve bountyeilanden; hier kun je duiken, snorkelen of gewoon relaxen op prachtige stranden. Ook op deze eilanden vind je accommodatie; over het algemeen luxe, kleinschalige resorts en geen grote hotels. In sommige gevallen is het beter van te voren te boeken, al kunnen backpackers op veel plekken meestal wel een eenvoudig logeeradres vinden.

Excessieve houtkap

Ooit was heel Borneo bedekt met tropisch regenwoud. Sinds de jaren 60 echter, is bos in een ongekend tempo gekapt. Vooral het laaglandregenwoud, de meest soortenrijke wouden, heeft het meest te verduren gehad, waardoor er nu slechts kleine stukken ongerept laaglandregenwoud over zijn gebleven, voornamelijk in de nationale parken in Borneo. Vanaf 1980 is 80% van het primaire woud in Borneo verdwenen, dit cijfer ligt nog hoger voor het laagland regenwoud op Borneo, het woud met de meeste biodiversiteit. Het grootste gedeelte van Borneo is momenteel gedegradeerd door houtkap en/of platgebrand voor palmolie plantages.

Een triest voorbeeld is de Kinabatangan rivier. Voor toeristen een schitterende plek omdat de kans om er orang-oetans, proboscis apen en pygme olifanten te spotten is er best groot. Helaas heeft dit een reden; het leefgebied van de diersoorten is zo verkleind, dat ze allemaal op de kleine strook jungle langs de rivier leven. Op nog geen kilometer afstand beginnen de palmolieplantages, waar de dieren niks te zoeken hebben (en zelfs verjaagd worden).

WNF spant zich enorm in om meer awareness te creeren rond het probleem van de excessieve houtkap in Maleisie. Over een aantal jaren zullen diverse diersoorten niet meer op het eiland voorkomen, omdat hun habitat dan volledig verdwenen is.

Tips

Borneo is makkelijk vanaf Kuala Lumpur bereikbaar. Boek je op tijd je vliegtickets, dan is het ook nog eens zeer goedkoop om er te komen. Zo vlieg je soms al vanaf RM100 voor een enkele reis op steden als Kuching, Kota Kinabalu en Sandakan.
De drie grootste steden op Borneo zijn Kota Kinabalu, Sandakan (beide op Sabah) en Kuching (op Sarawak). Deze steden zijn alledrie leuk en vooral Kota Kinabalu en Kuching zijn prima om je er een aantal dagen te vermaken. Er is ook vaak genoeg te doen in de omgeving.
Het uiterste oosten van Sabah heeft lange tijd te maken gehad met een negatief reisadvies vanwege onrusten. Hoewel deze al jaren geleden plaatsvonden, bleef het advies tot eind 2018 staan. Sindsdien werd het naar beneden bijgesteld en kunnen toeristen er weer met een gerust hart naartoe reizen. Controleer altijd de Minbuza website voor meer (actuele) informatie.
Borneo heeft een aantal bijzondere natuurparken, perfect voor de ultieme jungle-ervaring. Een overnachting is meestal niet goedkoop en je moet dit goed vooraf plannen.
Rondom Sabah heb je een aantal van de allermooiste duikbestemmingen binnen Maleisie. Vooral Sipadan en Mabul is (wereldwijd) bekend. Boek tijdig zodat de duikschool een permit voor Sipadan kan regelen.
Er zijn diverse Nederlandse reisorganisaties met schitterende reizen naar Borneo. Sommige bieden volledig georganiseerde met vaste reisprogramma's, anderen bieden individuele rondreizen waar vanaf kan worden geweken. Een populaire reispartij is 333travel, die diverse mooie (maatwerk)reizen naar Borneo heeft.
Veel reizigers bezoeken tijdens hun 'eerste keer Maleisië' alleen het schiereiland en bewaren Borneo voor een volgende keer. Met de lage ticketprijzen is dit niet nodig. Maleisie bestaat uit het schiereiland en uit Borneo en op beide plekken heb je tientallen zo niet honderden toffe bezienswaardigheden. Kies voor de jungle op het schiereiland, dan kun je net zo goed naar de jungle op Borneo. Ga je duiken aan de oostkust, waarom niet bij Sipadan? Het is allemaal vrij gemakkelijk in één reis te combineren.
Als je vooraf naar de huisarts of GGD gaat, krijg je bij een wat langer verblijf in Borneo vaak het advies om iets tegen Malaria te slikken. Dit geldt voor een aantal specifieke gebieden.
Borneo is prachtig voor avonturiers, maar ook voor luxebeesten. Je hebt er de meest mooie en luxe resorts, maar ook simpele lodges en homestays. Voor ieder wat wils dus.

Populaire attracties op Sabah

Danum Valley
Kinabatangan River
Kota Kinabalu
Langkayan
Layang Layang
Mount Kinabalu
Rafting
Sandakan
Sepilok
Sipadan
Gomantong Caves
Tabin Wildlife Reserve
Turtle Island

Populaire attracties op Sarawak

Kaart Maleisisch-Borneo

Hieronder volgt een kaart van Borneo om een goede indruk te krijgen van waar het enorme eiland precies ligt en waar je het Maleisie deel vindt.

Een schitterende vakantie naar Maleisië boek je o.a. bij 333travel, ANWB Reizen, De Jong Intra, Djoser, KidsReizen, Koning Aap, PANGEA Travel of Van Verre. Organiseer makkelijk zelf je reis naar Maleisië. Vliegtickets regel je via KLM of met hulp van de vliegticket vergelijker Momondo. Reserveer je huurauto bij Rentalcars of CarRentalNet. Hotelovernachtingen boek je bij Booking.com of Agoda.nl. Binnenlandse vluchten boek je bij AirAsia of Firefly Airlines. Losse tours en tickets regel je via Klook of GetYourGuide en je trein- en bustickets via 12go.asia of Easybook. Stel al je reisgerelateerde vragen op onze Facebook groep 'Vrienden van Maleisië' of bekijk hier het complete reisaanbod naar Maleisië.

Cameron Highlands

Perhentian

Langkawi

Taman Negara

Lake Kenyir