Sabah

Sabah is de meest noordelijk gelegen - en 2e grootste - deelstaat van Maleisie, dit deel van Maleisisch Borneo grenst (via zee) in het noorden aan de Filippijnen en in het oosten aan het Indonesische eiland Sulawesi (Celebes). In Sabah wonen ongeveer 4 miljoen inwoners. Al jaren claimen de Filippijnen een stuk grondgebied op Sabah. Sabah wordt ook wel eens 'het land onder de wind' genoemd, dit komt doordat het precies onder het tyfoongebied van de Filippijnen ligt (en er dus nagenoeg geen last van heeft). Tijdens de 2e wereldoorlog heeft Sabah te maken gehad met de verschrikkelijke gevolgen van de Japanse bezetting; de Japanners hebben er destijds flink huisgehouden.

Sabah is vooral populair onder de avontuurlijke toeristen. Zo kun je rond Sabah op veel plekken perfect duiken (bijvoorbeeld bij Sipadan en Mabul), je kunt op diverse rivieren raften (bv. Padas of Kiulu), je kunt lichte tot redelijk zware jungletreks doen, je kunt de berg Mount Kinabalu beklimmen, met een 4x4 terreinauto de binnenlanden verkennen, riviercruises doen op de rivier de Kinabatangan en daarnaast diverse prachtige natuurparken bezoeken.

Kota Kinabalu

De hoofdstad van Sabah is Kota Kinabalu. Het is de 9e grootste stad van Maleisie, er wonen meer dan 580.000 inwoners in de stad. Vanaf de stad heb je bij mooi weer prachtig uitzicht op de Crocker Range met als hoogste berg Mount Kinabalu. Kota Kinabalu is in snel tempo tot een moderne stad uitgegroeid. Momenteel vind je er moderne shopping malls met veel westerse winkels. Er zijn ook een aantal zeer goede hawkercentra in de stad waar je heerlijk kunt eten. Er is een uitkijkpunt 'Signal Hill'. Van hieraf heb je een prachtig uitzicht over de stad en de omgeving.

In de nabije omgeving van Kota Kinabalu vind je een aantal zeer luxe resorts; waaronder het zeer exclusieve Tanjung Aru Resort. Wil je in de buurt van Kota Kinabalu lekker snorkelen, dan kun je het beste naar het Tunku Abdul Rahman park. Dit park is prima geschikt voor een dagtocht.

Layang Layang

Duikers komen het beste aan hun trekken in het duikparadijs Layang Layang, gelegen op zo'n 250km ten noordwesten van Kota Kinabalu. Bij zulke afstanden spreekt het voor zich dat je er alleen met het vliegtuig kunt komen (45 minuten vanaf Kota Kinabalu). Een bezoek aan het eiland is niet goedkoop, maar het is het bedrag wel waard; het is een van de allermooiste duikgebieden van heel Maleisie. Layang Layang is geen tropisch paradijsje met prachtige witte zandstranden met palmen en tropisch regenwoud, je kunt hier alleen maar slapen, eten en duiken. In tegenstelling tot Sipadan (ook erg mooi) heb je hier geen problemen met permits etc (bij Sipadan mogen maar een bepaald aantal personen per dag duiken). In april geldt een toeslag, omdat bijna jaarlijks rond deze periode een enorme groep hamerhaaien rond het eiland zwemmen. Het resort is gesloten van september tot februari.

Mount Kinabalu

Mount Kinabalu is de hoogste berg van Maleisie. De top van de berg ligt op 4095,2 meter hoogte. Als je bovenaan de berg staat heb je een prachtig uitzicht over de opkomende zon, wanneer je weer terug naar beneden loopt, zie je in de verte diverse kleine dorpen liggen en op grote afstand (bij helder weer) zelfs Kota Kinabalu. De berg kun je niet zomaar bezoeken, je moet vooraf registreren, doe dit via een reisorganisatie of agent. Je kunt de beklimming van Mount Kinabalu o.a. boeken bij het populaire Viator.com. Iedereen die de berg beklimt is verplicht een gids mee te nemen, vooral op het laatste stuk is dit ook erg prettig. De klim is pittig, maar resulteert absoluut in een levenslange herinnering aan een superheftig avontuur. Je kunt de permit en accommodatie (er is namelijk een rustpunt om aan de hoogte te wennen) ook zelf regelen, ga hiervoor langs (of neem hiervoor contact op) het Kinabalu Nature Resorts in Wisma Sabah. Lees meer over dit prachtige avontuur.

Veel toeristen bezoeken de berg zonder de grote klim te ondernemen, je kunt prima wandelen aan de bergvoet binnen Kinabalu nationaal park. In de omgeving liggen de Poring Hot Springs, waar je lekker bij hete bronnen kunt baden.

Raften

Een ander prachtig avontuur (dagtocht) is een treinrit van 3 uur vanaf Kota Kinabalu via Beaufort naar Tenom in een authentieke dieseltrein die je langs rijstvelden vervoert (North Borneo Railway). Dichtbij Beaufort vind je tevens de rivier Padas, een van de meest spectaculaire (graad 3 tot 4) rafting rivieren in Maleisie. Deze rivier is 23 kilometer lang (het stuk waarop je kunt raften). Raften op Padas kan vanaf ongeveer RM200 per persoon. Ten noorden van Kota Kinabalu vind je de Kiulu rivier; ook hier kun je prima raften. Het is net iets minder spectaculair dan Padas, maar hierdoor wel beter geschikt voor reizigers met kinderen.

Sandakan

Sandakan is de 2e grootste stad op Sabah; de stad heeft ongeveer 480.000 inwoners. Sandakan groeide uit tot een grote stad vanwege de houtkap; ooit was Sandakan het epicentrum van de Maleisische houtkap. Sinds de houtkap meer naar het zuiden verplaatst is, veranderde Sandakan meer in een uitvalbasis van diverse prachtige toeristische bestemmingen. Je hebt een aantal prima resorts in Sandakan, hoewel de meeste toeristen direct na aankomst op de luchthaven door reizen richting de eindbestemming (bv accommodatie rond Sepilok of zelfs direct door richting een van de eilanden of naar de Kinabatangan rivier).

Lankayan

Lankayan is een prachtig tropisch eiland ten noorden van Sandakan (1,5 uur varen vanaf Sandakan). Ook hier kom je als beoefenaar van de duiksport prima aan je trekken. Lankayan heeft 1 duikschool en 1 resort. Wanneer je er naartoe gaat om te duiken kun je het beste tussen maart en mei gaan; dan is er een grote kans om de zeldzame walvishaai te spotten. Ook voor snorkelaars is Lankayan een prima bestemming. Omdat Lankayan maar 1 resort heeft - en omdat het verder een prachtig bountyeiland is - zijn de prijzen per overnachting aan de hoge kant. Kijk niet vreemd op als je er enkele honderd euro's per nacht betaalt.

Sepilok

Dichtbij Sandakan ligt het plaatsje Sepilok. Hier vind je een van de belangrijkste toeristische attracties van Sandakan; het Sepilok orang-oetan rehabilitatiecentrum. Altijd al gedroomd van een ontmoeting met orang-oetans? Bij Sepilok kun je de orang-oetans in het rehabilitatieprogramma zien. Bij Sepilok heb je verschillende groepen orang-oetans; de meest zelfstandige dieren worden op termijn weer in het wild uitgezet; deze dieren kun je bekijken tijdens voedertijd. Hoewel wij onze eerste ontmoeting met een wilde orang-oetan met kind vele malen indrukwekkender vonden (gespot langs de Kinabatangan rivier) is het ook belangrijk om Sepilok te bezoeken. Na een bezoek aan het rehabilitation centre wordt het maar al te duidelijk dat ze daar erg belangrijk werk verrichten. Hoewel je er makkelijk meerdere dagen kunt verblijven, vonden wij een bezoek overdag al voldoende. Wij reden na een paar uur door richting Sukau. In de omgeving van Sepilok heb je diverse resorts, waarvan het Sepilok Jungle Resort een van de meest populaire is.

Turtle eiland

Op zo'n 40 kilometer afstand van Sandakan kun je het zgn 'Turtle Island' (Pulau Selingan) bezoeken. Dit eiland wordt zo genoemd omdat er vele schildpadden in de wateren rond het eiland rondzwemmen. Verder is het eiland de plek waar de schildpadvrouwtjes hun eieren leggen. Tijdens een bezoek kan je zelf (samen met begeleiding) op pad om de eieren te verzamelen, om ze vervolgens buiten bereik van roofdieren weer vrij te laten. Een prachtige ervaring. Turtle Island is per boot vanaf Sandakan bereikbaar. Turtle Island heeft accommodatie voor bezoekers, maar werkt met een permit om overtoerisme te vermijden. Je dient vooraf via Crystal Quest een permit (incl. verblijf) te regelen. In het hoofdseizoen is het meestal erg druk en is het eiland vaak volgeboekt.

Gomantong

Vlakbij Sandakan liggen de Gomantong grotten; een van de grootste grotten van Sabah. In deze enorme grot vind je vele miljoenen vleermuizen (overdag) en evenzoveel salanganen ('s nachts); een zwaluwsoort. De uitwerpselen van beide leveren weer vele miljoenen kakkerlakken op de grond eronder op. Wij liepen over een ondergepoept pad door de grot; het stonk er enorm naar ammoniak. Er hing een vreemde sfeer; je liep over de kakkerlakken en het was eigenlijk onmogelijk om ze te mijden (waardoor er zeker honderd kapot getrapt waren eer we de grot weer uit kwamen). We zagen ook een paar slangen, die zich weer tegoed deden aan de kakkerlakken. Mijn schoenen heb ik nadien nooit meer gedragen, onze gids was er echter dolgelukkig mee.

Rivercruise Kinabatangan

De Kinabatangan is een rivierendelta ten zuidoosten van Sandakan. Het is een prachtige rivier waar je een zeer grote kans hebt om prachtige wildlife te spotten. Hier vindt alles op het water plaats; je verplaatst je met een bootje over de rivier op zoek naar wildlife. Er leven enorm veel verschillende diersoorten, en daarnaast diverse mooie vogelsoorten, waaronder veel variaties van de prachtige kingfisher. De tocht per 4x4 van Sandakan naar Sukau, het grootste dorp in de omgeving, duurde ruim 4 uur. Langs de rivier heb je meerdere kleine dorpjes, die vaak een startpunt vormen voor een bezoek aan het prachtige natuurgebied. Bilit is een van die dorpjes, van hieruit vertrekt het bootje naar diverse lodges in de omgeving. Er zijn meerdere lodges, de meeste liggen bij Sukau. Last Frontier Boutique Resort is een van de meest populaire plekjes om te overnachten. Hier kun je rivercruises doen, maar ook prachtige wandeltochten.

Tijdens een nightcruise zag je overal de twee ogen van diverse krokodillen in het water. Aanvankelijk dachten we dat het om kleine exemplaren ging, toen onze gids doodleuk vertelde dat die twee kleine oogjes niks zeggen over de afmeting van het beest; gemiddeld waren de krokodillen langer dan twee meter. We hebben een enorme groep Pygmy olifanten gespot, de totale familie bestond uit meer dan 70 exemplaren, we zagen ze allemaal langs de waterkant lopen. Ook waren we getuige van de oversteek van een moeder olifant met baby olifant. Daarnaast stonden we oog in oog met een orang-oetan met jong; een indrukwekkende ervaring. Ook zagen we nog diverse katachtigen en een aantal families met neusapen (Proboscis of Orang Belanda, vernoemd naar de Nederlander met de grote neus).

Al met al was het bezoek aan Kinabatangan een van de leukste bestemmingen in Maleisie tot nu toe. We hebben er zoveel mooie diersoorten gezien, het overtrof al onze verwachtingen. Vooral de nightcruises waren erg leuk om mee te maken. Klein nadeel is wel dat het voor niets zo makkelijk is om er wilde dieren te spotten. De omgeving langs de rivier bestaat voornamelijk uit palmolie plantages en de diersoorten hebben er steeds minder ruimte gekregen om vrij te bewegen. De diersoorten leven nu allemaal langs de rand van de rivier; in een strook jungle van ongeveer 150 meter op het breedste punt en soms enkele tientallen meters op het smalste punt. De 'spotkans' is daardoor ook veel groter, dit in tegenstelling tot grote natuurparken zoals Danum Valley of Taman Negara (op het schiereiland); waar de dieren genoeg ruimte hebben om de toeristen volledig te vermijden.

Sipadan

Door velen wordt Sipadan gezien als de mooiste duikspot ter wereld. De enorme pilaar die het atol vormt biedt een schuilplaats voor de meest uiteenlopende vissoorten. Daarnaast zijn er maar weinig plekken op aarde waar je zoveel schildpadden op zo'n klein oppervlak tegenkomt. Sipadan is helaas niet meer zomaar te bezoeken, je kunt alleen nog maar bij de dichtbij liggende eilanden Mabul of Kapalai overnachten. Men werkt er met permits, wat betekent dat er dagelijks maar een vast aantal duikers naar Sipadan mogen om te duiken. De rest heeft pech. Vind je Mabul of Kapalai te duur of is er geen plaats, verblijf dan in Semporna. Dit plaatsje is vooral bekend als toegangspoort tot Sipadan, daarnaast kun je er heerlijk eten bij de diverse visrestaurants. Accommodatie op de eilanden rond Sipadan is meestal vrij prijzig, in Semporna vind je voldoende budget accommodatie.

Danum Valley

Vanaf Lahad Datu (met vliegtuig bereikbaar vanaf Kota Kinabalu) kun je naar twee grote natuurparken; Danum Valley en Tabin Wildlife Reserve. Danum Valley is een onaangetast regenwoud. Hier ga je naartoe als je echt de jungle in wilt, het gebied wordt gezien als één van de meest complexe ecosystemen van de wereld. De kans op het spotten van wilde dieren is minder groot dan bij Tabin en Kinabatangan, want hier hebben de dieren veel meer leefruimte. Er zijn vele watervallen in het park, en je kunt overnachten in het Borneo Rainforest Lodge. Samen met een gids onderneem je mooie wandeltochten in de hoop een glimp op te vangen van mooie dier- en vogelsoorten. Om het park te bezoeken dien je wel te beschikken over de juiste permits; deze haal je voorafgaand in Lahad Datu. Al met al staat een bezoek aan Danum Valley garant voor een unieke jungle ervaring.

Met Undiscovered naar Borneo

Reisorganisatie Undiscovered biedt voor de reiziger die op zoek is naar unieke belevingen en avontuur bijzondere reizen naar Borneo, geheel op maat gemaakt. Ook voor duikers biedt Undiscovered mooie duikreizen, vaak in combinatie met de hoogtepunten boven het wateroppervlak.

Kaart Sabah

Een schitterende vakantie naar Maleisië boek je o.a. bij 333travel, ANWB Reizen, De Jong Intra, Djoser, KidsReizen, Koning Aap, PANGEA Travel of Van Verre. Organiseer makkelijk zelf je reis naar Maleisië. Vliegtickets regel je via KLM of met hulp van de vliegticket vergelijker Momondo. Reserveer je huurauto bij Rentalcars of CarRentalNet. Hotelovernachtingen boek je bij Booking.com of Agoda.nl. Binnenlandse vluchten boek je bij AirAsia of Firefly Airlines. Losse tours en tickets regel je via Klook of GetYourGuide en je trein- en bustickets via 12go.asia of Easybook. Stel al je reisgerelateerde vragen op onze Facebook groep 'Vrienden van Maleisië' of bekijk hier het complete reisaanbod naar Maleisië.