Ondanks dat er veel volwassenen en kinderen met coeliakie zijn die zich niet door hun ziekte laten tegenhouden om de wereld te verkennen is de beschikbare informatie per land vaak beperkt. Dit geldt ook voor Maleisië. 15 jaar terug was het onderwerp nog nauwelijks bekend in het land. Als je dan aangaf dat je niet tegen gluten kon, deed men er vaak lichtvoetig over. Gelukkig is dit nu wel anders en wordt de vraag om glutenvrije gerechten en glutenveilige bereiding vaak serieus genomen. Dit artikel bevat informatie en tips om zo veilig mogelijk (gluten-vrij is soms een aardige uitdaging) door Maleisië te reizen.

Vul dit artikel waar mogelijk aan door hieronder een reactie achter te laten met je eigen ervaringen!

Hoewel in Maleisië vooral veel rijst (en rijstnoodles) wordt gegeten, komen er ook veel gerechten voor die tarwe als (hoofd)ingredient hebben. Taalbarriere en gebrek aan kennis van de ziekte onder de restaurantmedewerkers zijn vaak bepalend in of je ergens veilig kunt eten of niet. In veel gevallen zijn gerechten te bestellen die in de kern glutenvrij zijn, maar dan heb je vervolgens nog het aspect van kruisbesmetting tijdens de bereiding. In sojasaus zitten vrijwel altijd gluten, maar soms kan dit erbuiten worden gelaten. Je kan overwegen zelf een flesje glutenvrije sojasaus in Maleisië te kopen (te koop in de grotere supermarkten) en dit mee te nemen zodat ze dat kunnen gebruiken.

Vooropgesteld. Hou rekening met zo nu en dan wat tegenslag. Als het antwoord twijfelachtig is, dan kan je beter geen risico nemen. In Maleisië vindt men het meestal niet makkelijk om een “Nee” te moeten verkopen. Een twijfelachtige “Ja” is echter soms ook een nee. Verder kan je overwegen gewoon altijd zelf wat eten mee te nemen. Toen onze kinderen nog jong waren, kochten we altijd standaard paprika, tomaatjes, komkommer, vers fruit en andere dingen waarvan we zeker wisten dat ze het heerlijk vonden. Toen ze wat ouder waren kochten we soms wel eens vooraf sushi (in luxe supermarkten bijna altijd vers verkrijgbaar) om vervolgens ergens lokaal te eten. Iets vergelijkbaars kan je natuurlijk ook overwegen in het geval van coeliakie.

Gluten in de Maleisische keuken

In de Maleisische keuken is sojasaus is één van de kerningrediënten dat gluten bevat en veel gerechten worden standaard met sojasaus bereidt. Hetzelfde geldt voor oestersaus. Deze saus bevatte oorspronkelijk geen gluten, maar inmiddels zit in bijna alle merken ook een deel sojasaus verwerkt. Ook veelgebruikt is zoete ketchap (kecap manis) en ook dit bevat normaal gesproken gluten. Al deze sauzen heb je ook in een glutenvrije variant en die zijn inmiddels allemaal (soms met wat moeite) in Maleisië te koop. Echter, het gaat wellicht te ver om dit de hele vakantie overal mee naartoe te zeulen.

Voorbeelden (mogelijk) glutenvrije gerechten

Typisch Maleisische gerechten als Nasi Goreng, Nasi Lemak, Rendang, Laksa, Saté, Chicken Rice, Dosa (Indiaas) en bepaalde visgerechten zijn meestal glutenvrij, mits er geen gebruik is gemaakt van sojasaus (al dan niet in de saus). Ga dit altijd goed vooraf na, want in Maleisië is het toevoegen van wat sojasaus de standaard geworden, zelfs als het gerecht dit oorspronkelijk helemaal niet bevatte. Veel toetjes en lokale snacks zijn gemaakt op basis van rijstmeel, wat glutenvrij is. Denk hierbij aan Cendol, Kiuh en het heerlijke toetje Sago Gula Melaka. Zelfs onze favoriete snack Ondeh ondeh is glutenvrij. Ga dit echter altijd vooraf na voor de zekerheid.

Helaas is één van de lekkerste gerechten niet (nooit) glutenvrij: Char Kway Teow. Ook gerechten met mie (bijvoorbeeld Mee Goreng) zijn niet glutenvrij, want het hoofdingredient is (tarwe)noodles. Ook populaire gerechten als Roti Canai en mijn favoriet Naan (Cheese) is helaas niet glutenvrij.

In Mamak-restaurants vind men het vaak helemaal geen probleem als je zelf opschept. Dit kan je ook altijd vragen en dan krijg je een bord en mag je alles zelf kiezen. Na afloop loop je ermee naar de kassa en reken je af. Het voordeel is dat je net wat meer van de lekkere dingen kan opscheppen en ver weg blijft van de gerechten met gluten. Overweeg om zelf een paar simpele opscheplepels (en eventueel eigen bestek) te kopen of mee te nemen zodat je dat ook hebt afgetikt.

Sushi is vaak niet meer dan rijst met wat vis of andere vulling, gerold in een nori-vel. Het is echter hét antwoord voor iedereen die zorgeloos glutenvrij wilt eten. Je hebt werkelijk overal in Maleisië sushirestaurants, variërend van vrij simpel tot zeer luxe. Vaak heb je er enorme keuze en vooral in de grote steden is men steeds meer gewend geraakt aan de vraag om glutenvrije-gerechten of gluten-veilige bereiding. Veel soorten sushi zijn heel simpel en vaak weet je vooraf al waar je op moet letten bij het bestellen. Verder kan je overwegen om zelf glutenvrije sojasaus mee te nemen. Als je aangeeft dat dit vanwege coeliakie is, zal niemand er verder vreemd van opkijken.

Zelf koken is een optie

Wil je liever zo weinig mogelijk risico nemen, overweeg dan een appartement met keuken en kook lekker zelf. Wij doen dit vaak met onze kinderen, simpelweg omdat de dagen al zo druk gevuld zijn. Dan is het soms prettig om ’s avonds niet meer de deur met ze uit te hoeven. In plaats daarvan kiezen we ervoor om overdag lekker ergens te lunchen. Via Airbnb huur je de mooiste appartementen met vaak een zeer ruime en uitgebreide keuken (van alle gemakken voorzien). Extra voordeel is het grote zwembad wat er standaard bij zit.

Glutenvrije producten in de supermarkt

Village Grocer is de supermarkt met de meeste import-producten uit Europa. Op veel producten die ze er verkopen wordt gluten-informatie vermeld. Hier heb je ook glutenvrije snacks, die je weer mee kunt nemen als je op pad gaat. Ook de andere grote supermarkten hebben inmiddels steeds meer glutenvrije producten. Jaya Grocer heeft bijvoorbeeld maiswafels, crackers, cornflakes, pannenkoekenmix, koekjes, wraps, rijstnoodles en notenrepen. Cold Storage vind je vooral in het centrum van Kuala Lumpur en ook hier heb je veel glutenvrije opties, waaronder een versafdeling met veel verse gerechten die je mee naar huis kunt nemen.

Bestemmingen en accommodaties

Taman Negara – Belai Serama: ze hebben enorm hun best gedaan, maar het was wel heel veel controleren, omdat ze er niet zo mee bekend zijn als ik op voorhand dacht (n.a.v. appcontact).

Cameron Highlands – Strawberry Park resort: ze deden hun best, maar er was qua ontbijt niet echt veel keuze. Fruit en ei. ’s Avonds buffet was er best veel mogelijk na overleg met de chef.

Ipoh – Bedrock Hotel: super geregeld, al bij het inchecken kwamen ze terug op ons eerdere contact. Ze hebben speciaal yoghurt nog gekocht en het ontbijt aangepast. En konden restaurants aanraden.

Georgetown – meerdere restaurants via de Find me Gluten Free app. Smoke Papa BBQ was heerlijk! Escape waterpark: neem eigen eten mee, want daar is echt niets mogelijk behalve een waterijsje.

Ipoh – Lost World of Tambun: met je NCV pasje mochten we wel eten meenemen naar binnen (anders was het een absolute no go). Alleen het softijs kon, verder mochten we heet water voor zelf meegebrachte rijstnoodles.

Belum – Belum Eco Resort: hier was het fijn dat we zelf cornflakes mee hadden voor het ontbijt, zodat er enkel melk nodig was. Het was erg beperkt en zeer weinig kennis, ondanks het app contact vooraf waarin dat anders leek. Zonder af te doen aan hun beste intenties, maar het was vooral rijst en ei.

Redang Island – Redang Pelangi Resort: fantastisch, veel werd nagevraagd bij ons en ze hebben 5 dagen heerlijk gegeten!

Johor Bahru – Legoland: top, best wat mogelijk als je even vraagt. Zelfs een allergenenkaart!

Permai Rainforest Resort: veel mogelijk na overleg met het restaurant The Feeding Tree.

Kuching – Meritin Hotel: ontbijt was oké en ze dachten mee in wat wel kon, maar ze vonden het lastig te begrijpen. Sushi bij Sanga en heerlijke lunch én taart (!) bij Indah Café.

Tioman Island – Tioman Dive Resort: zelf cornflakes mee, er was melk, fruit en eieren. Verder veel gehad aan onze NCV pas, maar was wel erg beperkt overal (nasi, ei, fruit).

Tips

• Hierboven schreven we er al over, maar neem als het even kan zelf glutenvrije ingredienten of producten mee. Ga ter plekke bij simpele accommodaties – bijvoorbeeld op de eilanden – na of je bij uitzondering van hun keuken gebruik mag maken.
• Legal Nomads heeft samen met een aantal locals een “Gluten-Free Restaurant Kaart” gemaakt, die je in elk restaurant kunt tonen en een duidelijke uitleg bevat in Bahasa Malaysia.
• Als alternatief kan je ook een tekst vooraf laten vertalen zodat je dit ter plekke kunt tonen.
• Deze Reddit post bevat veel informatie.
• KL – Fittie Sense was briljant! Verder veel info in de Find me Gluten Free app.
• Koop groente en fruit voor thuis of onderweg bij voorkeur bij een Wet Market (dagmarkt). Prijzen zijn er superlaag en je hebt er enorm veel keuze. Populair is de Pudu Wet Market en de Chow Kit Wet Market. Beiden zijn zeer goed met een Grab vanaf het centrum van KL bereikbaar. Het is ook meteen een leuk uitje.
• In de wijk Kepong, buiten het centrum van Kuala lumpur, heb je de populaire glutenvrije bakkerij WheatFree For You (locatie). Hier kan je op bestelling glutenvrij brood en andere producten bestellen. Afhalen is dan op afspraak en een Grab er naartoe is zo geregeld. Ideaal om vervolgens in te vriezen in de vriezer van je appartement.