Tunku Abdul Rahman Marine Park

Uniek aan Kota Kinabalu is de eilandengroep die pal tegenover de stad ligt. Het Tunku Abdul Rahman Marine Park (TAR) bestaat uit tropische 5 eilanden, variërend in grootte. Een paar ervan zijn van die typische bountyeilanden waar je kunt duiken en snorkelen. Het grootste eiland – Gaya – is het decor voor meerdere luxe resorts, met misschien wel de meeste luxe plekjes van heel Sabah. Je kan vanaf de haven van Kota Kinabalu makkelijk een georganiseerde eilandentrip boeken, maar je kan dit ook zelfstandig doen (er gaan de hele dag door boten naar 4 van de 5 eilanden). Naast Gaya heb je er de eilanden Manukan, Mamutik, Sapi en Sulug.

Eigenlijk is TAR echt een unieke bestemming, want het is onderdeel van de stad Kota Kinabalu, de hoofdstad van de deelstaat Sabah. Je kan dus prima bij een bezoek aan de stad een dagje luieren aan het strand of leuk snorkelen. Je komt er vrij gemakkelijk met een bootje vanaf de haven van Kota Kinabalu, waar je snel en zonder gedoe een bootticket koopt. Afhankelijk van waar je hotel in de stad ligt, kan je in theorie binnen een uur bij één van de eilanden snorkelen. Geen eigen snorkelset? Die kan je op de eilanden huren. Je hebt er ook kluisjes om waardevolle spullen achter te laten (maar beter laat je onnodige spullen achter in je accommodatie).

Een leuk dagje snorkelen vanaf Kota Kinabalu

Wij begonnen onze dag met een bezoek aan Sapi eiland vanwege de goede snorkelcondities. Je hebt er veel koraal en ook mooie (en soms ook vrij grote) vissen. Er zijn weinig faciliteiten en daardoor komen er ook relatief weinig toeristen, maar verwacht er geen verlaten stranden, het is een populaire attractie vanuit Kota Kinabalu. Het is echter wel de eerste stop wanneer je alle eilanden bezoekt, dus vooral later in de ochtend is het er vaak aardig druk. Op Sapi heb je een activiteitencentrum, een restaurant en openbare toiletten met douche en omkleedruimte. Er zijn twee snorkelplekken die je makkelijk vanaf de pier waar de boot aankomt kunt bereiken. We kozen bewust voor Sapi als eerste stop omdat het ’s ochtends vroeg nog lekker rustig is op de eilanden. Vanaf het einde van de ochtend wordt het telkens drukker, ook omdat dan de georganiseerde tours ook allemaal zijn gearriveerd.

Na Sapi staken we over naar Gaya eiland. Dit eiland is vrij groot met zelfs een paar (drijvende) kampungs en meerdere luxe resorts. Als je echt even wilt splurgen moet je hier een paar nachten verblijven. Dit zal waarschijnlijk eerder als een hele week voelen. Gaya wordt wat minder door toeristen aangedaan en het is er dan ook vrij rustig. Het koraal bij de stop is ook niet zo heel fraai, je stopt er puur voor de wandelroutes (en rust, want het strand is er verlaten). Er zijn weinig faciliteiten en we pakten daarom de eerste boot weer richting het volgende eiland.

Dit was Manukan eiland. Het is ongeveer 1km lang en op z’n breedst een paar honderd meter, aardig klein en smal dus, maar groot vergeleken de andere eilanden. Er is één resort en je hebt er ook een strandtentje, Arang Restaurant, waar je lekker kunt relaxen. Ook hier heb je weer openbare toiletten en verder kan je bij de duikschool snorkelspullen huren. Wij timeden het zo dat we er precies op tijd waren voor de lunch. Het snorkelen viel er een beetje tegen vergeleken Sapi, maar het was er wel heel gezellig.

Het laatste eiland die dag was het kleine Mamutik eiland. Ook hier kan je weer erg goed snorkelen met zelfs kans op het zien van Black Reeftip haaitjes.

Snorkelen en meer

Wij kwamen er alleen om te snorkelen want duiken zouden we al op Mantanani doen. Toch is duiken hier ook erg tof, want de condities zijn bij de duikspots (waar niet zo heel veel mensen komen) best goed. Aan deze kant van Sabah heb je ook over het geheel genomen prima condities, vaak veel vis en andere soorten die een duik er erg leuk maakt.

Er zijn diverse populaire snorkelplekken en in het bijzonder rond Manukan en Sapi. De beste snorkelsites bezoek je wanneer je meegaat met een snorkeltrip. Vaak heb je bij die plekken beter koraal en meer vissoorten. Je kunt echter ook prima direct vanaf een van de vele openbare stranden snorkelen. De condities zijn dan meestal wel wat minder. Er is op elk eiland wel een plek waar je een snorkeluitrusting kunt huren.

Het merendeel van de hoogtepunten van het Tunku Abdul Rahman marine park draaien rond alles wat er onder water te ontdekken valt. Er zijn ook andere activiteiten te doen, maar daar hebben wij niet zoveel mee. Je kan er bijvoorbeeld met zo’n grote helm onderwater lopen (Sea Walking). Verder heb je diverse watersportactiviteiten, zoals parasailen, jetski, bananenboot, kajakken en meer. Je had er in het verleden ook een zipline tussen Gaya en Sapi, maar deze is inmiddels weer weg.

Als je op Gaya verblijft, dan kun je diverse junglehikes doen, want er liggen voor meer dan 20 kilometer aan wandelpaden over het eiland verspreid. Tijdens de wandeltochten kun je wilde zwijnen, makaken, varanen, neushoornvogels, een paar slangensoorten en zelfs neusapen tegenkomen. Vergeet niet altijd voldoende water, zonnebrand, muggenwerend middel en wat snacks mee te nemen als je op pad gaat.

Duiken

Je hebt heel wat mooie duikspots rond de eilanden van het marine park (ruim 25 sites in totaal). Sommige resorts hebben hun eigen duikcentrum, maar je hebt er ook wat onafhankelijke duikscholen. Op Pulau Gaya heb je het Downbelow Dive Center, een goed beoordeeld 5 sterren duikschool (hier heb je tevens een kantoor van Sabah Parks). Er zijn ook een paar duikcentra die vanuit van Kota Kinabalu werken (bijvoorbeeld Borneo Divers, Excel Dive Center en Borneo Dream).

Deze duikcentra bieden ook duik excursies naar de nabijgelegen eilanden zoals Mantanani en Tiga aan. Hoewel de meeste duikliefhebbers naar Borneo komen voor duikspots als Sipadan en Mabul, kun je rond TARP ook prima duiken. De dagjesmensen gaan meestal mee met een snorkeltour en bij de duikspots is het doorgaans vrij rustig. Er zijn op de eilanden ook meerdere duikscholen actief met een proefduik voor beginners en als je nog geen brevet hebt is het een leuke manier om met duiken kennis te maken.

Accommodaties in verschillende prijsklassen

Wil je graag een paar nachten in absolute luxe verblijven, overweeg dan Bungaraya Island Resort, Gayana Marine Resort of Gaya Island Resort op het eiland Gaya. Alle drie zijn het zeer exclusieve 5 sterren resorts, met privé vervoer naar het resort en privé stranden rondom het resort. Je betaalt hier makkelijk een paar honderd euro per nacht maar het is elke cent waard.

Op Manukan heb je het luxe Sutera Sanctuary Lodges At Manukan Island. Dit is een heel gezellig resort en vooral geschikt als je met kinderen reist. Boten naar het resort vertrekken vanaf het Sutera Harbour Resort en tevens vanaf Jesselton Ferry Terminal.

Op het piepkleine Mamutik heb je het Borneo Divers Mamutik Island Resort, een kleinschalig resortje dat onderdeel van de duikschool van Borneo Divers is. Simpel, goedkoop, maar prima als je er toch alleen maar komt om er te duiken.

Eten en drinken

Verwacht geen luxe restaurants op de eilanden, maar wel simpele lokale restaurantjes met goedkoop en vooral lekker eten. Op Manukan en Mamutik heb je accommodaties met een restaurant. Hier kan je prima lunchen of een tussendoortje nuttigen. Sapi heeft een simpel restaurant, waar wij voor nog geen RM16 een heerlijk bord mihoen (soort bami) aten met daarbij een drankje.

Beste periode voor een bezoek

Het marine park kan het hele jaar door bezocht worden want er is geen echt regenseizoen in deze regio. Tussen de maanden juli en december is er wel sprake van een lichte moesson, met vaak wat meer regen dan gebruikelijk. Soms heeft de regio te maken met een staartje van het tyfoonseizoen afkomstig van Taiwan en de Filipijnen. Bij slecht weer kun je de eilanden beter niet bezoeken. De boottocht is dan niet prettig (vanwege de onstuimige zee) en het zeewater bij de eilanden is een stuk minder helder dan gebruikelijk.

Omdat het marine park zo dicht bij Kota Kinabalu ligt, kan je per dag aankijken of je er naartoe wilt (en kunt). Tijdens het regenseizoen is het water minder helder, dan is snorkelen er minder leuk. Ook moet je de getijden per dag in de gaten houden. Op veel plekken mag je bij laag water niet snorkelen.

Tijdens lokale vakantieperiodes en nationale feestdagen kan het soms aardig druk zijn op de eilanden. De eilanden zijn vooral erg populair onder de lokale bevolking, maar ook veel Aziatische toeristen bezoeken de eilanden tijdens feestdagen.

Kosten

De kosten van een bezoek aan de eilanden van het Tunku Abdul Rahman marine park zijn echt minimaal. Voor RM35 heb je een bootticket naar 1 eiland, voor RM65 bezoek je alle vier de eilanden. Je hebt hierbij geen zeggenschap wanneer je naar het volgende eiland gaat. De bootman vertelt je bij aankomst op het eerste eiland hoe laat je weer bij de ingang moet staan voor de boot naar het volgende eiland.

Bij aankomst op het eerste eiland betaal je eenmalig Marine Conservation Tax van RM25 (RM20 voor kinderen). Je krijgt dan een ticket waar vervolgens de hele dag niet meer om gevraagd wordt.

Op elk eiland kan je een snorkelset huren. Deze blijft op het eiland en lever je na afloop weer in. De prijs is RM16 voor de set en alleen een masker is RM11 (ook RM11 voor alleen de vinnen). Bij start verhuur betaal je RM50 borg die je na afloop terugkrijgt.

Betalen doe je met contanten.

Hoe kom je er?

Je kan de eilanden zelfstandig (met de boot) bezoeken. Ga daarvoor naar de Jesselton Point Ferry Terminal (in het centrum van Kota Kinabalu) en koop ter plekke een ticket. De prijzen staan vast en de enige keuze die je hebt is of je 1, 2, 3 of 4 eilanden wilt bezoeken. Er vertrekken de hele dag door boten naar de verschillende eilanden.

Wij raden na onze ervaringen aan om 2 eilanden te kiezen en bij voorkeur voor Sapi en Manukan te gaan (Sapi voor het fijne snorkelen in de ochtend en Manukan voor de lunch en eventueel wat activiteiten). Als je meer eilanden op één dag wilt bezoeken is het vooral veel meer wachten op de boot die je dan naar het volgende eiland brengt.

De eerste boten gaan al om 8.00 in de ochtend en we raden aan er zo vroeg mogelijk naartoe te gaan want het kan er in de loop van de dag erg druk zijn. Alle boottochtjes duren ongeveer 10/15 minuten, want de eilanden liggen allemaal vrijwel even ver vanaf Jesselton. Je kan boottickets ook vooraf online (tot 2 weken van tevoren) boeken voor een specifiek tijdslot.

Neem bij voorkeur niet de laatste boot terug naar Kota Kinabalu. Iedereen neemt de laatste boot en vaak zitten ze dan ook overvol. Daarbij moet je dan soms langer wachten op een boot met plek. Aan het eind van de dag wordt iedereen weer netjes bij Jesselton Point afgezet. Wij pakten zelf al rond 13.00 een boot terug naar de haven en hadden een leuke ochtend + lunch in de middag in het marine park (de eerste boot terug naar Jesselton gaat om 12.00).

Je kan ook via Klook.com maar ook ter plekke (of via je hotel, resort of bij Jesselton Point) een duik- of snorkeltrip boeken naar de eilanden. Je vertrekt dan in de loop van de ochtend en hebt tussendoor een uitgebreide lunch. Tijdens de trip vaar je naar diverse snorkelplekken en stranden. De trips zijn doorgaans zeer goed beoordeeld.

Hoe/waar regel je de boot

Jesselton Point Ferry Terminal is de haven van Kota Kinabalu. Hier vandaan vertrekken de boten naar het Tunku Abdul Rahman Marine Park. Jesselton is goed bereikbaar met een Grab.

Als je het complex oploopt heb je meteen aan je rechterhand een gebouw met meerdere balies. Hier koop je de boottickets. Naast de balies voor de boot naar TAR heb je ook balies voor snorkeltours en balies voor boottickets naar andere eilanden, waaronder Labuan en Pulau Tiga.

Koop bij de balie een ticket. Er hangt een groot bord met alle opties met de bijbehorende kosten. Let erop dat je hier je paspoortnummer en je telefoonnummer moet opgeven (i.v.m. noodgevallen).

Met je officiële ticket ga je naar de persoon die de bootcoördinatie verzorgd (hij komt vaak meteen op je af) en daar krijg je een handgeschreven ticket met boottijd en naar welk eiland of welke eilanden je gaat. Hij zegt dat je waarschijnlijk nog even moet wachten op meer gegadigden. Als er genoeg mensen zijn loop je naar buiten, waar je iets verderop een zwemvest krijgt. Vervolgens vormen er allemaal rijen en volg je de bootman naar de boot.

Het geheel verliep aardig soepel, maar je moet geen haast hebben. Ook kan je maar beter niet dezelfde dag nog een vlucht plannen, want als het weer omslaat zit je zomaar een paar uur vast op het eiland.

Tips

  • Als je tussen november en februari naar Maleisië reist, dan zijn de mooie eilanden aan de oostzijde van het schiereiland niet toegankelijk vanwege de heftige moesson. De eilanden binnen het marine park zijn dan echter wel prima te bezoeken. Omdat je de eilanden makkelijk vanaf Kota Kinabalu kunt bezoeken, is het een kwestie van wachten op een dag met stralend weer (want ook TAR heeft met een mild regenseizoen te maken tussen grofweg juli en december).
  • Let erop dat boten niet uitvaren bij zeer slecht weer.
  • Je kan er snorkelen zonder zwemvest maar dan moet je een afstandsverklaring ondertekenen bij de lifeguards (even naar het gebouwtje van de strandwachten lopen).
  • Op de eilanden heb je kluisjes waar je voor RM10 je spullen veilig kan achterlaten. Je krijgt dan een polsbandje met sleutel en kan zo vaak als je wilt bij je spullen. Omdat het vaak vrij druk is op de eilanden komt het nog wel eens voor dat er spullen verdwijnen. Je bergt deze daarom het beste op in een kluisje.
  • Smeer je goed in want een hele dag (snorkelen) in de volle zon kan tot een flinke verbranding leiden.
  • Draag eventueel een Rash Guard, zo’n zwemshirt met UV-bescherming.
  • Neem bij voorkeur je eigen duikbril en pijp mee. Flippers komen er ook goed van pas, maar die nemen veel ruimte in en kan je ook prima ter plekke huren.
  • Ga er zo vroeg mogelijk naartoe, dan ben er nog voor de grote groepen. Alle snorkeltours komen er vaak pas in de loop van de ochtend aan dus die ben je dan nog voor. De eerste boot gaat meestal om 8.00 in de ochtend.
  • Vermijd als het even kan de laatste ferry terug naar Kota Kinabalu, want dan gaat iedereen terug naar het eigen hotel in de stad. Een Grab is soms ook wat moeilijker te vinden rond die tijd.
  • Blijf altijd binnen de delen die met boeien zijn afgebakend. Er varen ontiegelijk veel boten en niet alle bestuurders letten goed op wat er allemaal rondzwemt.
  • Je mag niet met een drone vliegen en het viel ons op Sapi op dat er vrij streng op gelet werd.
  • Als je geen flippers huurt neem dan waterschoenen mee. MAAR STA NOOIT OP HET KORAAL!
  • Sommige toeristen voeren de vissen. Ze lokken ze dan met brood of ander eten zodat ze heel dichtbij je komen zwemmen. De lifeguards houden dit in de gaten, want je mag de vissen niet voeren.
  • Op de plekken waar dagjesmensen komen zijn de eilanden van het marine park zeker niet de mooiste van Maleisië. Als je echter op zoek gaat naar een rustig strandje is het een schitterende bestemming zo dicht bij de grote stad Kota Kinabalu.

 

Een schitterende vakantie naar Maleisië boek je o.a. bij 333travel, ANWB Reizen, De Jong Intra, Djoser, PANGEA Travel, KidsReizen of Van Verre. Organiseer makkelijk zelf je reis naar Maleisië. Vliegtickets regel je via KLM of met hulp van de vliegticket vergelijker Momondo. Reserveer je huurauto bij Rentalcars of CarRentalNet. Hotelovernachtingen boek je bij Booking.com of Agoda.nl. Binnenlandse vluchten boek je bij AirAsia of Firefly Airlines. Losse tours en tickets regel je via Klook of GetYourGuide en je trein- en bustickets via 12go.asia of Easybook. Stel al je reisgerelateerde vragen op onze Facebook groep ‘Vrienden van Maleisië’ of bekijk hier het complete reisaanbod naar Maleisië.

Deel je tips

Heb je leuke tips die je met ons en met de andere lezers wilt delen? Ken je toffe plekjes in Maleisië die we tijdens onze volgende trip naar het land zeker moeten bezoeken? Deel je tips en andere weetjes door hieronder een reactie achter te laten.

Ga je binnenkort zelf op vakantie naar Maleisië en heb je vragen m.b.t. accommodatie, vervoer, attracties en andere bezienswaardigheden of heb je input nodig met het opstellen van je reisplan? Stel je vragen hieronder of in onze reiscommunity Vrienden van Maleisië.

Wil je verder makkelijk op de hoogte blijven van onze avonturen? Volg dan onze Facebook pagina.