Eetcultuur in Maleisië

Uit eten gaan is de gewoonste zaak van de wereld in Maleisië en dat is meteen ook het mooiste aspect van de eetcultuur in Maleisië. Het grootste deel van de bevolking kookt zelden thuis. De belangrijkste reden hiervoor is dat buiten de deur eten over het algemeen goedkoper is dan ingrediënten in de supermarkt kopen en je eigen eten te koken. Nog een reden is dat uit eten gaan een onderdeel is van de Maleisische cultuur, er is geen betere plek om je vrienden en familie te zien dan tijdens een heerlijke maaltijd. Uit eten gaan in Maleisië kan van alles betekenen. Denk aan een kraampje aan de weg, enorme foodcourts onderin winkelcentra, simpele mamaks en restaurants in alle prijsklassen.

De meeste gerechten in Maleisie hebben of rijst of mie als basis. Maleisische gerechten bevatten vaak rundvlees, kip, schaap, geit of vis; maar nooit varkensvlees omdat Maleisisch eten halal moet zijn. Chinese gerechten bevatten vaak wel varkensvlees. Indiase gerechten zijn vaak vegetarisch en ze bevatten nooit rundvlees (al eten Indiërs wel kip, schaap en vis). De meeste gerechten worden geserveerd met groenten, door het gerecht gemengd of als bijgerecht. Naast deze drie ‘keukens van Maleisië’ heb je ook een keur aan buitenlandse restaurants. Zo heb je tig Japanse restaurants (en sushirestaurants), Koreaanse restaurants, Indonesische restaurants en restaurants van alle westerse keukens.

Als winkelen de nationale vrijetijdsbesteding is in Maleisie dan is eten de nationale obsessie. Het is niet ongewoon om begroet te worden met de zin ‘Sudah Makan?’ wat vertaald betekent ‘Heb je al gegeten?’ Eten is meer dan slechts het consumeren van voedsel. Het is een all-round sociale ervaring als je praat over je favoriete plaatselijke rijstgerecht of als je wat roddelt onder het genot van een warm drankje.

Eetstraten met straatventers en gigantische foodcourts

Elke avond veranderen vele voor dit doel aangestelde straten in Maleisie in drukke eetstraten, vol verschillende eettentjes. In de vele buitenwijkjes heb je vaak ook losse hawkers (straatventers) waar locals uit de buurt hun eten afhalen. Soms heb je er een klein terras bij, zodat je ook ter plekke aan de straat kunt eten.

Foodcourts zijn complete eethallen en zijn vaak gevestigd op een verdieping in een winkelcentrum, waar bezoekers massaal naartoe gaan als het etenstijd is. In kleine steden vind je ze meestal buiten. Eten bij de foodcourts is heel gemakkelijk, zelfs voor toeristen, je loopt simpelweg naar een hawker en bestelt een gerecht. In veel gevallen geef je de hawker door aan welke tafel je zit. Als het gerecht klaar is brengt hij het naar je tafel toe. Het is gebruikelijk gelijk te betalen als je je eten ontvangt.

Elke venter heeft zijn eigen specialiteit. In Maleisie zie je venters van diverse bevolkingsgroepen naast elkaar staan. Dit betekent dat je Maleis, Chinees, Indiaas en soms zelfs westers eten kan kopen in hetzelfde foodcourt. Sinds een typisch gerecht meestal niet veel meer dan een paar ringgits kost, kun je gemakkelijk vele verschillende gerechten proeven, populaire gerechten combineren of een complete rijsttafel bestellen van vijf verschillende venters. Zo nu en dan komt er iemand naar je toe om te vragen of je iets wil drinken. Dit is weer een andere venter die alleen drankjes, ijs of plaatselijke desserts serveert. De kwaliteit van het voedsel is prima in Maleisie, vooral omdat het eten doorgaans vers voor je neus klaargemaakt wordt.

Elk foodcourt in de grote steden zit ’s avonds vol met mensen. In KLCC Signatures in winkelcentrum Suria KLCC is de hele dag door extreem druk, dat geldt ook voor de foodcourts binnen het Bukit Bintang gebied. Vooral Foodrepublic (in de kelderverdieping van Pavillion KL) en Hutong (kelderverdieping van Lot10) zijn allebei zeer populaire foodcourts in het centrum van Kuala Lumpur. Kijk goed naar Maleisische mensen en wat zij bestellen. Goeie kans dat je het beste plaatselijke gerecht van je leven eet, alleen door te kijken naar wat anderen eten.

Naast de vele restaurants heeft Maleisie ook veel populaire fastfoodketens, zoals McDonalds, KFC, Burger King en vele plaatselijke ketens. Behalve de fastfoodketens serveren koffieshops (Kopitiams) zoals Dome, Delifrance, Starbucks of the Coffee Bean ook lichte maaltijden (dit zijn echter niet de beste plekken voor een volledige maaltijd).

Mamak

Mamak refereert naar Tamil Moslims, die meestal de eigenaar en beheerder zijn van de Mamakrestaurants. Al werken ze traditioneel gezien vanuit stalletjes langs de weg, moderne mamak beheerders hebben hun zaak uitgebreid naar een compleet restaurant of een soort eetcafé. Mamak stalletjes zijn vooral populair bij de Maleisische jeugd om rond te hangen; het goedkope eten en drinken dat 24/7 geserveerd wordt is hier de voornaamste oorzaak van. Mensen van alle rangen, standen, godsdiensten en leeftijden komen vaak naar Mamak stalletjes om samen te zijn terwijl ze genieten van een hete kop teh tarik.

Nieuwere mamak stalletjes zijn meer als een café, goed verlicht en voorzien van roestvrijstalen tafels. Sommigen zijn uitgerust met een flatscreen tv of zelfs projector zodat klanten de laatste programma’s of live (voetbal) wedstrijden kunnen zien terwijl ze er een maaltijd nuttigen. Beroemde Mamak gerechten zijn: Nasi Kandar, Mamak rojak en Roti Canai. Meestal heb je er ook een grote pot waarin ze roti canai, naan brood en Tandoori Chicken.

Je kunt gerechten van een menukaart kiezen (vaak ook op grote panelen aan de muur te zien), maar ook kan je gewoon om een bord vragen en (laten) opscheppen waar je zin in hebt. Je loopt dan met je bord naar de kassa waar je het geheel laat zien zodat ze het alvast op je bon kunnen zetten. Heerlijk en vaak zeer betaalbaar.

Bekende Maleisische gerechten

Typische Maleisische gerechten zijn vaak niet zo heet, vergeleken met die in andere landen in Zuidoost-Azië. Wanneer straatventers hun gerechten klaarmaken voor toeristen, maken ze de gerechten vaak nog minder heet. Als je van erg heet eten houdt, zeg dat dan van tevoren. Hetzelfde geldt voor niet-Maleisische gerechten (zoals Indiaas of Chinees eten), vertel het van tevoren als je het heet wil hebben. Maar kijk uit, sommige gerechten zijn extreem heet (pedas in het Maleis), dus houdt genoeg water bij de hand.

Nog een tip voor de toerist die naar Maleisië gaat. Probeer langzaam aan het eten te wennen, anders loop je het risico om ziek te worden op de eerste dag van je vakantie. Dit heeft vaak niet zoveel met bv hygiëne te maken, maar meer met de enorme explosie aan kruiden waar je lichaam niet gewend aan is.

Beroemde Maleisische gerechten zijn: Sateh, Ikan Bakar, Nasi Lemak, Nasi Goreng, Chili Pan Mee, Carrot Cake en Beef Rendang. Beroemde Chinees-Maleisische gerechten zijn: Dimsum, Wantan Mee, Pao, Marmite Chicken, Char Kway Teow, Hokkien Mee en Prawn Mee.

Geweldige restaurants

Behalve hawkers en foodcourts zijn er ook vele restaurants in Maleisië. Er zijn Maleise restaurants, Chinese restaurants en Indiase restaurants, maar je hebt ook vele andere restaurants. Denk aan luxe Europese restaurants met Franse, Spaanse, Italiaanse of Griekse gerechten, Arabische restaurants met hun typische gerechten en niet in de laatste plaats een enorm aanbod aan Japanse restaurants.

Als je het moeilijk vindt een goed restaurant uit te kiezen, kijk eerst eens op het internet. Veel restaurants in Maleisie zijn door Maleisische mensen en toeristen beoordeeld, bijvoorbeeld op Tripadvisor of via Google Reviews (Maps). Een goede tip bij lokale restaurants is om het restaurant eerst van buitenaf te beoordelen voor je er iets bestelt. Als een restaurant rond etenstijd volledig leeg is kun je er van uitgaan dat het (op dat moment) misschien niet de beste keus is.

Nog een goede tip is om de restaurants van de vijf-sterren hotels in de stad waar je verblijft te checken. Over het algemeen serveren deze hotels exclusieve, plaatselijke en buitenlandse gerechten voor betaalbare prijzen (vergeleken met wat je voor hetzelfde zou betalen in je eigen land). Wij gingen ooit naar Lafite, één van de meest exclusieve restaurants in Kuala Lumpur (dit vijf-sterren restaurant kun je vinden in het Shangri-La Hotel in Kuala Lumpur), we genoten hier van fantastische fine dining voor iets meer dan €100 per persoon.

Desserts

Er zijn net zoveel toetjeswinkels, taartenwinkels, bakkerijen, snoepwinkels als er lokale restaurants en mamaks zijn in Maleisie. Vooral in de grotere steden zijn er ontelbaar veel shops met lekkere snacks. Maleiers zijn zoetekauwen; van cupcakes en muffins, van custardbroodjes tot cheesecakes. Je vindt meestal vele dessertwinkels binnen de populaire winkelcentra en op de straten van Maleisië, van Japanse desserts tot desserts uit Hongkong en Tawain, van wafelwinkels tot pannenkoekenhuizen.

Er zijn ook veel bakkerijen in Maleisie, vooral in Kuala Lumpur maar natuurlijk andere grote steden. Naast brood kun je hier ook vele versies van zoete broodjes kopen. Vaak spreekt de plaatselijke bevolking bij deze bakkerijen af met familie of vrienden voor een vroege zondag lunch (of ontbijt), aangezien de meeste kleine eetgelegenheden hebben. Populaire bakkerijen in het stadscentrum zijn the Breadshop, Lavender en natuurlijk The Loaf.

Buiten het Kuala Lumpur stadscentrum zijn een paar bakkerijen zeker een bezoek waard: Tommy Le Baker (op loopafstand van Monorail station Maharajalela), Levain Boulangerie & Patisserie (IMBI gebied) en The Bread Shop (Bukit Damansara). Bij deze leuke bakkers kun je ook meteen genieten van een heerlijke lunch aangezien ze ook lekkere sandwiches maken.

Koffietentjes

Een heerlijke kop koffie bij één van de populaire koffietentjes in Maleisie, dit is misschien wel onze leukste bezigheid wanneer we door het land reizen. Je hebt diverse grote, bekende koffieketens in het land, waaronder het populaire Starbucks en het evenzo populaire The Coffee Bean. Beide hebben vele soorten hete of koude koffie-en theedrankjes, maar ook hete of koude chocolademelk en verschillende variaties van Ice Blended Shakes. Je kunt er ook terecht voor verschillende snacks. The Coffee Bean serveert ook een complete lunch, met sandwiches, pasta’s en soepen. Starbucks verkoopt alleen snacks (gebak, koekjes, brownies en muffins) naast de gelegenheidssandwich.

Andere populaire koffiehuizen in Maleisie zijn San Francisco Coffee, Dôme Cafe Malaysia en de meer op plaatselijke bewoners gerichte Old Town White Coffee. Vaak hebben de café’s en koffiehuizen in Maleisie gratis Wi-Fi en gratis magazines om te lezen. Elke Starbucks en Coffee Bean in Maleisie heeft Wi-Fi, je moet dan wel eerst om de inloggegevens vragen. Vaak bieden de koffieketens een speciale klantenkaart aan waarmee je kunt sparen voor een gratis drankje nadat je hun winkel een paar keer bezocht hebt.

Naast de bekende ketens heb je ook tientallen kleine koffietentjes, vaak met geweldige koffie. Hier drink je de beste koffie en ook hun cappuccinos zijn er vaak heerlijk. In grote steden als Kuala Lumpur en Georgetown vind je ze gemakkelijk via Google Maps.

Fastfood restaurants

Maleisiers zijn gek op fastfood. Er zijn diverse bekende fastfood ketens in Maleisië, zoals de Burger King, McDonalds, Wendy’s, KFC, Dunkin’, Domino’s, Subway, Pizza Hut, A&W en meer. Er zijn zelfs Japanse fastfood ketens in de vorm van sushi restaurants, de populairste zijn Sushi King en Sakae Sushi. Soms hebben fastfood ketens zoals McDonalds of Burger King speciale aanbiedingen, schrik niet als je lange rijen voor de restaurants ziet vormen omdat mensen bereid zijn meer dan een uur in de rij te staan om dat éne menu voor RM2 in plaats van RM10 te kopen.

Ook tijdens de Ramadan zul je merken dat het altijd drukker is bij fastfood restaurants. We hebben mensen aan hun tafel zien zitten, terwijl ze hun hele maaltijd koud laten worden omdat het nog geen tijd was om te eten.